Blog - Wina – Tylko jeśli na nią pozwalasz!

Wina jest emocją, która może głęboko wpłynąć na nasze życie. W psychoterapii, patrzymy na winę jako na konstrukt psychologiczny – coś, co istnieje tylko wtedy, gdy sami pozwolimy jej być obecna. Poczucie winy nie zawsze jest obiektywne; często wynika z przekonań i interpretacji wydarzeń. Zrozumienie, że wina to uczucie zależne od naszego przyzwolenia, może być pierwszym krokiem do zmiany perspektywy.

Przykłady winy w różnych obszarach życia

1. Rodzina i relacje z bliskimi: Wyobraźmy sobie, że ktoś czuje się winny, ponieważ wyprowadził się z domu rodzinnego i nie jest w stanie odwiedzać rodziny tak często, jakby tego chcieli bliscy. Choć ten wybór może być racjonalny i uzasadniony, poczucie winy jest generowane przez przekonanie, że powinno być inaczej.

2. Życie zawodowe: Osoba pracująca po godzinach może czuć się winna, że nie spędza wystarczająco dużo czasu z rodziną. Z drugiej strony, pracując mniej, może odczuwać winę wobec pracodawcy czy współpracowników.

3. Przekonania religijne i kulturowe: Wina może wynikać z głęboko zakorzenionych przekonań. Przykładem może być osoba, która łamie tradycje rodzinne, wybierając odmienną ścieżkę życiową, co wywołuje w niej poczucie, że zawiodła swoich przodków lub wartości przekazane przez rodzinę.

Dlaczego wina czasami nas paraliżuje?

Wina to emocja, która często pojawia się z powodu społecznych, kulturowych lub osobistych norm. Można postrzegać ją jako formę automatycznego „strażnika” wewnętrznego, który pilnuje, abyśmy nie wychodzili poza pewne granice. Problem w tym, że czasem te granice nie są oparte na rzeczywistości, ale na błędnych interpretacjach lub obawach. Gdy pozwalamy winie przejąć kontrolę, może nas ona paraliżować, ograniczać naszą pewność siebie oraz zdolność do podejmowania decyzji.

Program terapeutyczny, który pozwala na zrozumienie i kontrolowanie własnych reakcji na poczucie winy:

Tydzień 1: Uświadomienie sobie, skąd bierze się wina

1. Obserwacja myśli: Codziennie zapisuj sytuacje, w których pojawiło się poczucie winy. Zastanów się, co je wywołało, i postaraj się zidentyfikować konkretne przekonania lub wspomnienia, które mogą mieć związek z tym uczuciem.
2. Zrozumienie źródeł: Zidentyfikuj, czy źródłem poczucia winy jest oczekiwanie własne, czy też wyobrażenie o oczekiwaniach innych.

Tydzień 2: Kwestie samooceny i granic

1. Ustalanie granic: Zastanów się, czy poczucie winy wynika z przekroczenia własnych granic. Jeśli tak, spróbuj jasno określić, gdzie kończą się twoje potrzeby i zaczynają oczekiwania innych.
2. Przypomnienie wartości i celów: Zastanów się, jakie wartości kierują twoimi działaniami. Czy poczucie winy, które odczuwasz, rzeczywiście odnosi się do tych wartości?

Tydzień 3: Przełamanie wzorców myślowych

1. Praca z wewnętrznym krytykiem: Kiedy pojawia się wina, zadaj sobie pytanie: „Czy naprawdę zasługuję na tę winę?” Przypomnij sobie, że nie wszystkie myśli są faktami, a wiele z nich może wynikać z przeszłych doświadczeń lub cudzych przekonań.
2. Przekształcanie winy w odpowiedzialność: Zamiast traktować winę jako negatywne piętno, spróbuj dostrzec, co możesz zrobić, aby sytuację poprawić lub naprawić. Może to być mały krok, który zmieni perspektywę na bardziej pozytywną.

Tydzień 4: Budowanie nowego przekonania o winie

1. Ćwiczenie afirmacji: Pracuj z afirmacjami typu „Jestem wolny/a od zbędnego poczucia winy” lub „Działam w zgodzie z własnymi wartościami”. Codziennie o 5.00 publikujemy  afirmacje na blogu naszej strony nastrojomierz.pl. Zapraszamy do zapoznania się z nimi.
2. Medytacja wdzięczności: Przeznaczaj kilka minut dziennie na wdzięczność, koncentrując się na pozytywnych aspektach życia. Dzięki temu łatwiej będzie ci dostrzec wartość i bogactwo w chwilach obecnych, zamiast skupiać się na winie.

Przykłady zmiany perspektywy

• Przykład 1: Ktoś, kto czuje się winny za niezrealizowane oczekiwania rodziców, może skupić się na wartościach, które są dla niego osobiście ważne, zamiast przejmować cudze przekonania.
• Przykład 2: Osoba, która odczuwa winę za swoje wybory zawodowe, może skoncentrować się na tym, co te decyzje przyniosły pozytywnego – nawet jeśli były trudne, pozwoliły na rozwój osobisty.

Wina jest emocją, którą sami nadajemy rzeczywistości. Pozwólmy jej odejść, jeśli nie przynosi korzyści i zamienia się w blokadę. Dzięki świadomemu przepracowaniu poczucia winy, nauce wyznaczania granic i praktykowaniu samoakceptacji, możemy zacząć budować życie pełne harmonii. Warto pozwolić sobie na chwilę refleksji i otwartości na zmianę, która przyniesie nam lekkość i wolność od ciężaru winy.