Blog - Gdy mózg przejmuje stery – dlaczego w stresie nie myślimy jasno?

Wyobraź sobie sytuację: kłócisz się z kimś bliskim. Na początku jeszcze starasz się logicznie argumentować, ale nagle czujesz, jak wzbiera w Tobie fala emocji. Zaczynasz mówić głośniej, ręce Ci drżą, serce wali jak szalone. I nagle – bum! Pada coś, czego wcale nie chciałeś powiedzieć. Coś, co jeszcze bardziej podkręca atmosferę. Po chwili napięcie sięga zenitu, a Ty już nawet nie pamiętasz, od czego się zaczęło. Dlaczego tak się dzieje? Czy naprawdę tracimy kontrolę nad sobą?

To nie magia, to neurobiologia. Mózg nie jest jednolitą masą – składa się z kilku struktur, które ewoluowały w różnym czasie. Najstarsza część, mózg gadzi, odpowiada za instynkty – to on decyduje, czy uciekasz, walczysz, czy zastygniesz w bezruchu. Powyżej znajduje się układ limbiczny, czyli mózg ssaczy – centrum emocji i relacji. Dopiero na samym szczycie mamy korę nową, czyli naszą dumę – miejsce, gdzie rodzi się logika, planowanie i samokontrola. W idealnym świecie te trzy części współpracują harmonijnie. Ale gdy pojawia się silny stres, równowaga zostaje zachwiana.

Wracając do kłótni – na początku jeszcze działa Twoja kora nowa, próbując znaleźć rozsądne argumenty. Ale w momencie, gdy emocje przybierają na sile, stery przejmuje układ limbiczny. Twoje reakcje stają się bardziej impulsywne, a logika zaczyna ustępować miejsca gniewowi, frustracji lub lękowi. Jeśli napięcie jest zbyt duże, do gry wkracza mózg gadzi, który nie analizuje sytuacji, tylko działa instynktownie. Efekt? Podniesiony głos, trzaskanie drzwiami, czasem zupełna blokada i wycofanie. Możesz czuć, że nie masz nad tym kontroli – i to po części prawda. Bo gdy emocje sięgają zenitu, kora nowa zostaje niemal „odłączona” z systemu.

Ten mechanizm nie dotyczy tylko kłótni. Każdy zna to uczucie, gdy podczas egzaminu umysł nagle pustoszeje, albo gdy stres w pracy paraliżuje tak, że nie można wykrztusić słowa. To znak, że mózg wszedł w tryb przetrwania – a im bardziej instynkty przejmują kontrolę, tym mniej miejsca na racjonalne myślenie.

Podobne sytuacje zdarzają się także w życiu zawodowym. Wyobraź sobie ważne negocjacje – zaczynasz pewnie, z przygotowanymi argumentami, ale w momencie, gdy druga strona stawia Cię pod presją, czujesz, jak zalewa Cię fala stresu. Nagle logiczne myślenie zanika, a zamiast chłodnej kalkulacji włącza się obrona – zaczynasz mówić szybciej, nerwowo tłumaczyć się lub wręcz przeciwnie – blokujesz się i nie wiesz, co powiedzieć. Albo wystąpienia publiczne – przez tygodnie przygotowujesz przemówienie, a gdy stajesz przed publicznością, w głowie masz pustkę. To właśnie efekt przejęcia kontroli przez starsze struktury mózgu.

Czy można to zmierzyć?

Okazuje się, że tak! Pomiary Nastrojomierzem i analiza BrainBalance Plus pozwalają zobaczyć, jak w danym momencie pracują trzy poziomy mózgu – czy znajdują się w stanie mobilizacji, harmonii, odpoczynku, regeneracji czy przemiany. Dzięki temu możesz sprawdzić, w jakich sytuacjach tracisz równowagę i jakie działania mogą pomóc ją odzyskać.

Czy Twój mózg jest gotowy do działania, czy może już wyczerpany? Czy stres powoduje, że zaczyna dominować mózg gadzi, czy jeszcze masz dostęp do racjonalnego myślenia? To wszystko można zobaczyć w wynikach pomiaru. A co najważniejsze – można też nauczyć się świadomie zarządzać tymi stanami, by nie pozwolić emocjom przejąć pełnej kontroli nad Twoimi decyzjami.

Monitorowanie pracy mózgu może pomóc w lepszym zarządzaniu stresem zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym. Jeśli na co dzień działasz pod presją, musisz podejmować szybkie decyzje lub zarządzać zespołem, wiedza o tym, w jakim stanie znajduje się Twój mózg, może dać Ci ogromną przewagę. Możesz nauczyć się technik, które pozwolą Ci odzyskać równowagę w krytycznych momentach i podejmować lepsze decyzje – zarówno w relacjach z bliskimi, jak i w pracy.

Chcesz sprawdzić, jak funkcjonuje Twój mózg i dowiedzieć się, jak wprowadzić większą harmonię do swojego życia? Zapisz się na pomiar: kontakt@nastrojomierz.pl.