Blog - Dziecko w cieniu niedojrzałości emocjonalnej rodzica – co dalej?

Wyobraź sobie scenę: dziecko siedzi w pokoju, bawi się klockami, kiedy nagle dochodzi do niego podniesiony głos rodzica. "Znowu nie posprzątałeś! Masz robić, co mówię, a nie dyskutować!" – słychać z kuchni. Dziecko patrzy na klocki, a jego ręce zaczynają drżeć. Czy naprawdę bałagan w pokoju był problemem? A może frustracja rodzica wynikała z jego własnych nierozwiązanych problemów?

Niedojrzałość emocjonalna rodziców – temat rzadko poruszany, choć codziennie obecny w wielu rodzinach. W gabinecie terapii widzę, jak destrukcyjny wpływ ma na dzieci wychowanie przez rodziców, którzy nie potrafią zarządzać własnymi emocjami. Ale jak właściwie dzieci reagują na taki stan rzeczy? Oto kilka przykładów, które mogą otworzyć nam oczy.

Dziecko jako lustrzane odbicie emocji rodzica

Kiedy rodzic w złości trzaska drzwiami, dziecko nie interpretuje tego jako chwilowej frustracji. Odbiera to jako sygnał: "To moja wina". Jeśli takie sytuacje powtarzają się regularnie, dziecko może zacząć tłumić swoje emocje, próbując uniknąć kolejnego wybuchu. Mały Kacper, lat 7, zgłosił się do mnie na terapię z rodzicami. Skarżył się na bóle brzucha i problemy z zasypianiem. Diagnoza? Chroniczny stres wywołany ciągłymi napięciami w domu. Ojciec – niedojrzały emocjonalnie – nieustannie zmieniał nastroje, a chłopiec próbował być "niewidzialny", by nie stać się celem kolejnej frustracji.

Dziecko jako strażnik emocji rodzica

Innym razem pracowałam z Martyną, 12-letnią dziewczynką, która czuła się odpowiedzialna za szczęście swojej matki. Mama, nieradząca sobie z własnymi problemami emocjonalnymi, traktowała Martynę jak powierniczkę. „Jesteś moim jedynym wsparciem” – mawiała, gdy dziewczynka przynosiła jej herbatę po kolejnej awanturze z mężem. Martyna przestała cieszyć się dzieciństwem – stała się opiekunem w relacji, która powinna działać w odwrotnym kierunku.

Dziecko jako buntownik

Nie wszystkie dzieci reagują uległością. Część z nich przechodzi do kontrataku. „Mój tata ciągle krzyczy, więc ja też będę krzyczeć” – powiedział Bartek, 14-latek, który sprawiał problemy wychowawcze w szkole. Zamiast rozmawiać, trzaskał drzwiami; zamiast pytać, wyzywał. Niedojrzałość emocjonalna rodzica stała się dla niego modelem zachowania. Paradoksalnie, takie dzieci często zachowują się w sposób, który przypomina ich niedojrzałych emocjonalnie opiekunów – i powtarzają cykl.

Jak dzieci uczą się (nie)emocjonalnej dojrzałości?

Dziecko uczy się przez obserwację. Jeśli widzi rodzica, który wybucha gniewem, zamiast spokojnie rozwiązać konflikt, uczy się, że agresja to skuteczna strategia. Jeśli obserwuje rodzica, który tłumi emocje, zaczyna wierzyć, że uczucia trzeba zamykać głęboko w środku.

Niedojrzałość emocjonalna rodziców wpływa na rozwój dzieci w sposób głęboki i długotrwały. Dziecko może stać się nadwrażliwe na krytykę, mieć problemy z budowaniem zdrowych relacji, a nawet zmagać się z zaburzeniami lękowymi czy depresją w dorosłości.

Co możemy zrobić?

Jako rodzice i dorośli musimy pamiętać, że dzieci nie są naszymi terapeutami ani emocjonalnymi gąbkami. To, co my przeżywamy, nie powinno stawać się ich brzemieniem. Terapia, rozwój emocjonalny i samoświadomość to kluczowe elementy, które mogą pomóc rodzicom przerwać ten cykl.

Dziecko potrzebuje stabilnego przewodnika, a nie kogoś, kto rzuca się z jednej emocji w drugą. Potrzebuje poczucia, że świat jest przewidywalny, a relacje oparte na wzajemnym szacunku i miłości.

Jeśli ten temat Cię poruszył, podziel się artykułem z innymi. Może właśnie dziś ktoś, kto go przeczyta, zdecyduje się zrobić pierwszy krok w kierunku pracy nad swoją dojrzałością emocjonalną – dla dobra swojego dziecka i siebie samego. Razem możemy zacząć budować przyszłość, w której dzieci będą mogły dorastać w zdrowych emocjonalnie domach.

Udostępnij. Być może to zmieni czyjeś życie.